զեղջ
Armenian
Alternative forms
- զիղջ (ziġǰ), զիղճ (ziġč)
Etymology
From Old Armenian զեղջ (zełǰ).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [zɛʁd͡ʒ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [zɛχt͡ʃʰ]
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | զեղջ (zeġǰ) | զեղջեր (zeġǰer) | ||
| dative | զեղջի (zeġǰi) | զեղջերի (zeġǰeri) | ||
| ablative | զեղջից (zeġǰicʿ) | զեղջերից (zeġǰericʿ) | ||
| instrumental | զեղջով (zeġǰov) | զեղջերով (zeġǰerov) | ||
| locative | զեղջում (zeġǰum) | զեղջերում (zeġǰerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | զեղջը/զեղջն (zeġǰə/zeġǰn) | զեղջերը/զեղջերն (zeġǰerə/zeġǰern) | ||
| dative | զեղջին (zeġǰin) | զեղջերին (zeġǰerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | զեղջս (zeġǰs) | զեղջերս (zeġǰers) | ||
| dative | զեղջիս (zeġǰis) | զեղջերիս (zeġǰeris) | ||
| ablative | զեղջիցս (zeġǰicʿs) | զեղջերիցս (zeġǰericʿs) | ||
| instrumental | զեղջովս (zeġǰovs) | զեղջերովս (zeġǰerovs) | ||
| locative | զեղջումս (zeġǰums) | զեղջերումս (zeġǰerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | զեղջդ (zeġǰd) | զեղջերդ (zeġǰerd) | ||
| dative | զեղջիդ (zeġǰid) | զեղջերիդ (zeġǰerid) | ||
| ablative | զեղջիցդ (zeġǰicʿd) | զեղջերիցդ (zeġǰericʿd) | ||
| instrumental | զեղջովդ (zeġǰovd) | զեղջերովդ (zeġǰerovd) | ||
| locative | զեղջումդ (zeġǰumd) | զեղջերումդ (zeġǰerumd) | ||
Adjective
զեղջ • (zeġǰ) (superlative ամենազեղջ)
Declension
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | զեղջ (zeġǰ) | զեղջեր (zeġǰer) | ||
| dative | զեղջի (zeġǰi) | զեղջերի (zeġǰeri) | ||
| ablative | զեղջից (zeġǰicʿ) | զեղջերից (zeġǰericʿ) | ||
| instrumental | զեղջով (zeġǰov) | զեղջերով (zeġǰerov) | ||
| locative | զեղջում (zeġǰum) | զեղջերում (zeġǰerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | զեղջը/զեղջն (zeġǰə/zeġǰn) | զեղջերը/զեղջերն (zeġǰerə/zeġǰern) | ||
| dative | զեղջին (zeġǰin) | զեղջերին (zeġǰerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | զեղջս (zeġǰs) | զեղջերս (zeġǰers) | ||
| dative | զեղջիս (zeġǰis) | զեղջերիս (zeġǰeris) | ||
| ablative | զեղջիցս (zeġǰicʿs) | զեղջերիցս (zeġǰericʿs) | ||
| instrumental | զեղջովս (zeġǰovs) | զեղջերովս (zeġǰerovs) | ||
| locative | զեղջումս (zeġǰums) | զեղջերումս (zeġǰerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | զեղջդ (zeġǰd) | զեղջերդ (zeġǰerd) | ||
| dative | զեղջիդ (zeġǰid) | զեղջերիդ (zeġǰerid) | ||
| ablative | զեղջիցդ (zeġǰicʿd) | զեղջերիցդ (zeġǰericʿd) | ||
| instrumental | զեղջովդ (zeġǰovd) | զեղջերովդ (zeġǰerovd) | ||
| locative | զեղջումդ (zeġǰumd) | զեղջերումդ (zeġǰerumd) | ||
References
- Orengo, Alessandro (2019), “Il ԲԱՌ ԳԻՐԳ ՏԱԼԻԱՆԻ Un dizionario armeno-italiano del XVII secolo”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15), Leuven: Peeters, page 222
Further reading
- Sargsyan, Artem et al., editors (2001–2012), “զիղճ”, in Hayocʿ lezvi barbaṙayin baṙaran [Dialectal Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), Yerevan: Hayastan
- “զեղջ”, in Žamanakakicʿ hayocʿ lezvi bacʿatrakan baṙaran [Explanatory Dictionary of Contemporary Armenian] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, 1969–1980
Old Armenian
Alternative forms
- զիղջ (ziłǰ)
Etymology
The origin is unknown.[1]
Noun
զեղջ • (zełǰ)
- remorse, repentance
- Synonyms: զղջումն (złǰumn), ստրջանք (strǰankʿ), ապաշաւ (apašaw)
- զեղջ լինել մտաց ուրուք ― zełǰ linel mtacʿ urukʿ ― to scruple; to have qualms of conscience, to be smitten with remorse
- զեղջ լինել ումեք, զեղջ ապաշաւ անկանիլ ի միտս, զղջի ունել զոք, ի զեղջ գալ, հարկանիլ, ի զեղջ ապաշաւանաց գալ, զեղջ ընդունել ― zełǰ linel umekʿ, zełǰ apašaw ankanil i mits, złǰi unel zokʿ, i zełǰ gal, harkanil, i zełǰ apašawanacʿ gal, zełǰ əndunel ― to repent, to afflict one's conscience
- ի զեղջ ածել, զեղջ բերել ― i zełǰ acel, zełǰ berel ― to cause to repent, to reform
- որպիսի՜ զեղջ կալցի զմեզ ― orpisi! zełǰ kalcʿi zmez ― how we shall repent!
Declension
Adjective
զեղջ • (zełǰ)
Declension
Derived terms
- անզեղջ (anzełǰ)
- անզղջաբար (anzłǰabar)
- անզղջական (anzłǰakan)
- անզղջականաբար (anzłǰakanabar)
- անզղջականապէս (anzłǰakanapēs)
- անզղջականութիւն (anzłǰakanutʿiwn)
- անզղջանալի (anzłǰanali)
- անզղջապէս (anzłǰapēs)
- անզղջութիւն (anzłǰutʿiwn)
- զեղջանամ (zełǰanam)
- զղջալի (złǰali)
- զղջալից (złǰalicʿ)
- զղջական (złǰakan)
- զղջականաբար (złǰakanabar)
- զղջամ (złǰam)
- զղջանամ (złǰanam)
- զղջասիրտ (złǰasirt)
- զղջացուցանեմ (złǰacʿucʿanem)
- զղջացուցիչ (złǰacʿucʿičʿ)
- զղջաւոր (złǰawor)
- զղջեմ (złǰem)
- զղջմտաբար (złǰmtabar)
- զղջութիւն (złǰutʿiwn)
- զղջումն (złǰumn)
Descendants
- Armenian: զեղջ (zeġǰ)
References
- Ačaṙean, Hračʿeay (1973), “զեղջ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume II, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 90a
Further reading
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “զեղջ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- J̌axǰaxean, Manuēl (1837), “զեղջ”, in Baṙgirkʿ i barbaṙ hay ew italakan [Armenian–Italian Dictionary], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ġazarean, Ṙ. S. (2006), “զեղջ”, in Grabari homanišneri baṙaran [Dictionary of Old Armenian Synonyms], Yerevan: University Press
- Petrosean, Matatʿeay (1879), “զեղջ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.