կարմիր
Armenian
Etymology
From Old Armenian կարմիր (karmir).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [kɑɾˈmiɾ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ɡɑɾˈmiɾ]
Audio (Eastern Armenian) (file)
Declension
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կարմիր (karmir) | կարմիրներ (karmirner) | ||
| dative | կարմիրի (karmiri) | կարմիրների (karmirneri) | ||
| ablative | կարմիրից (karmiricʿ) | կարմիրներից (karmirnericʿ) | ||
| instrumental | կարմիրով (karmirov) | կարմիրներով (karmirnerov) | ||
| locative | կարմիրում (karmirum) | կարմիրներում (karmirnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կարմիրը/կարմիրն (karmirə/karmirn) | կարմիրները/կարմիրներն (karmirnerə/karmirnern) | ||
| dative | կարմիրին (karmirin) | կարմիրներին (karmirnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կարմիրս (karmirs) | կարմիրներս (karmirners) | ||
| dative | կարմիրիս (karmiris) | կարմիրներիս (karmirneris) | ||
| ablative | կարմիրիցս (karmiricʿs) | կարմիրներիցս (karmirnericʿs) | ||
| instrumental | կարմիրովս (karmirovs) | կարմիրներովս (karmirnerovs) | ||
| locative | կարմիրումս (karmirums) | կարմիրներումս (karmirnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կարմիրդ (karmird) | կարմիրներդ (karmirnerd) | ||
| dative | կարմիրիդ (karmirid) | կարմիրներիդ (karmirnerid) | ||
| ablative | կարմիրիցդ (karmiricʿd) | կարմիրներիցդ (karmirnericʿd) | ||
| instrumental | կարմիրովդ (karmirovd) | կարմիրներովդ (karmirnerovd) | ||
| locative | կարմիրումդ (karmirumd) | կարմիրներումդ (karmirnerumd) | ||
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կարմիր (karmir) | կարմիրներ (karmirner) | ||
| dative | կարմիրի (karmiri) | կարմիրների (karmirneri) | ||
| ablative | կարմիրից (karmiricʿ) | կարմիրներից (karmirnericʿ) | ||
| instrumental | կարմիրով (karmirov) | կարմիրներով (karmirnerov) | ||
| locative | կարմիրում (karmirum) | կարմիրներում (karmirnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կարմիրը/կարմիրն (karmirə/karmirn) | կարմիրները/կարմիրներն (karmirnerə/karmirnern) | ||
| dative | կարմիրին (karmirin) | կարմիրներին (karmirnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կարմիրս (karmirs) | կարմիրներս (karmirners) | ||
| dative | կարմիրիս (karmiris) | կարմիրներիս (karmirneris) | ||
| ablative | կարմիրիցս (karmiricʿs) | կարմիրներիցս (karmirnericʿs) | ||
| instrumental | կարմիրովս (karmirovs) | կարմիրներովս (karmirnerovs) | ||
| locative | կարմիրումս (karmirums) | կարմիրներումս (karmirnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կարմիրդ (karmird) | կարմիրներդ (karmirnerd) | ||
| dative | կարմիրիդ (karmirid) | կարմիրներիդ (karmirnerid) | ||
| ablative | կարմիրիցդ (karmiricʿd) | կարմիրներիցդ (karmirnericʿd) | ||
| instrumental | կարմիրովդ (karmirovd) | կարմիրներովդ (karmirnerovd) | ||
| locative | կարմիրումդ (karmirumd) | կարմիրներումդ (karmirnerumd) | ||
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կարմիր (karmir) | կարմիրներ (karmirner) | ||
| dative | կարմրի (karmri) | կարմիրների (karmirneri) | ||
| ablative | կարմրից (karmricʿ) | կարմիրներից (karmirnericʿ) | ||
| instrumental | կարմրով (karmrov) | կարմիրներով (karmirnerov) | ||
| locative | կարմրում (karmrum) | կարմիրներում (karmirnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կարմիրը/կարմիրն (karmirə/karmirn) | կարմիրները/կարմիրներն (karmirnerə/karmirnern) | ||
| dative | կարմրին (karmrin) | կարմիրներին (karmirnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կարմիրս (karmirs) | կարմիրներս (karmirners) | ||
| dative | կարմրիս (karmris) | կարմիրներիս (karmirneris) | ||
| ablative | կարմրիցս (karmricʿs) | կարմիրներիցս (karmirnericʿs) | ||
| instrumental | կարմրովս (karmrovs) | կարմիրներովս (karmirnerovs) | ||
| locative | կարմրումս (karmrums) | կարմիրներումս (karmirnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կարմիրդ (karmird) | կարմիրներդ (karmirnerd) | ||
| dative | կարմրիդ (karmrid) | կարմիրներիդ (karmirnerid) | ||
| ablative | կարմրիցդ (karmricʿd) | կարմիրներիցդ (karmirnericʿd) | ||
| instrumental | կարմրովդ (karmrovd) | կարմիրներովդ (karmirnerovd) | ||
| locative | կարմրումդ (karmrumd) | կարմիրներումդ (karmirnerumd) | ||
Old Armenian
Etymology
An Iranian borrowing. Compare Middle Persian [Book Pahlavi needed] (klmyr /karmīr/, “red, crimson”), Sogdian [script needed] (krmʾyr /karmīr, kərmīr/, “red”), Sanskrit किर्मीर (kirmīra, “a variegated color”) and Hebrew כרמיל (karmīl, “crimson, carmine”), an Iranian borrowing. Ultimately from Proto-Indo-Iranian *kŕ̥miš (“worm”). Compare որդան կարմիր (ordan karmir).
Declension
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | կարմիր (karmir) | կարմիրք (karmirkʿ) | |
| genitive | կարմրոյ (karmroy) | կարմրոց (karmrocʿ) | |
| dative | կարմրոյ (karmroy) | կարմրոց (karmrocʿ) | |
| accusative | կարմիր (karmir) | կարմիրս (karmirs) | |
| ablative | կարմրոյ (karmroy) | կարմրոց (karmrocʿ) | |
| instrumental | կարմրով (karmrov) | կարմրովք (karmrovkʿ) | |
| locative | կարմիր (karmir) | կարմիրս (karmirs) |
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | կարմիր (karmir) | կարմիրք (karmirkʿ) | |
| genitive | կարմրի (karmri) | կարմրաց (karmracʿ) | |
| dative | կարմրի (karmri) | կարմրաց (karmracʿ) | |
| accusative | կարմիր (karmir) | կարմիրս (karmirs) | |
| ablative | կարմրէ (karmrē) | կարմրաց (karmracʿ) | |
| instrumental | կարմրաւ (karmraw) | կարմրաւք = կարմրօք (karmrawkʿ = karmrōkʿ) | |
| locative | կարմրի (karmri) | կարմիրս (karmirs) | |
| post-classical | |||
Declension
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | կարմիր (karmir) | կարմիրք (karmirkʿ) | |
| genitive | կարմրոյ (karmroy) | կարմրոց (karmrocʿ) | |
| dative | կարմրոյ (karmroy) | կարմրոց (karmrocʿ) | |
| accusative | կարմիր (karmir) | կարմիրս (karmirs) | |
| ablative | կարմրոյ (karmroy) | կարմրոց (karmrocʿ) | |
| instrumental | կարմրով (karmrov) | կարմրովք (karmrovkʿ) | |
| locative | կարմիր (karmir) | կարմիրս (karmirs) |
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | կարմիր (karmir) | կարմիրք (karmirkʿ) | |
| genitive | կարմրի (karmri) | կարմրաց (karmracʿ) | |
| dative | կարմրի (karmri) | կարմրաց (karmracʿ) | |
| accusative | կարմիր (karmir) | կարմիրս (karmirs) | |
| ablative | կարմրէ (karmrē) | կարմրաց (karmracʿ) | |
| instrumental | կարմրաւ (karmraw) | կարմրաւք = կարմրօք (karmrawkʿ = karmrōkʿ) | |
| locative | կարմրի (karmri) | կարմիրս (karmirs) | |
| post-classical | |||
Derived terms
Derived terms
- ծայրակարմիր (cayrakarmir)
- կարմրագիր (karmragir)
- կարմրագոյն (karmragoyn)
- կարմրագունակ (karmragunak)
- կարմրագունիմ (karmragunim)
- կարմրադեղ (karmradeł)
- կարմրադեղձ (karmradełj)
- կարմրազարդ (karmrazard)
- կարմրազգեաց (karmrazgeacʿ)
- կարմրազգեստ (karmrazgest)
- կարմրազգեստեալ (karmrazgesteal)
- կարմրալար (karmralar)
- կարմրախայտ (karmraxayt)
- կարմրախնձոր (karmraxnjor)
- կարմրակերպ (karmrakerp)
- կարմրակերտ (karmrakert)
- կարմրակտուց (karmraktucʿ)
- կարմրահատ (karmrahat)
- կարմրահեղձ (karmrahełj)
- կարմրաձորձ (karmrajorj)
- կարմրայատակ (karmrayatak)
- կարմրայարմար (karmrayarmar)
- կարմրայեղց (karmrayełcʿ)
- կարմրայտ (karmrayt)
- կարմրանամ (karmranam)
- կարմրաներկ (karmranerk)
- կարմրանման (karmranman)
- կարմրավար (karmravar)
- կարմրավարդ (karmravard)
- կարմրատանձ (karmratanj)
- կարմրատեսիլ (karmratesil)
- կարմրացուցանեմ (karmracʿucʿanem)
- կարմրափայլ (karmrapʿayl)
- կարմրաքար (karmrakʿar)
- կարմրերանգ (karmrerang)
- կարմրերփեան (karmrerpʿean)
- կարմրերփին (karmrerpʿin)
- կարմրիմ (karmrim)
- կարմրորակ (karmrorak)
- կարմրութիւն (karmrutʿiwn)
- շիկակարմիր (šikakarmir)
Descendants
- Armenian: կարմիր (karmir)
References
- Petrosean, Matatʿeay (1879), “կարմիր”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “կարմիր”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “կարմիր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.