mężczyzna

Inherited from Proto-Slavic *mǫžьščina. By surface analysis, męski +‎ -yzna. First attested in c. 1408.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /mæ̃ʃʲt͡ʃʲɨzna/
• IPA^(key): (15^th CE) /mæ̃ʃʲt͡ʃʲɨzna/

mężczyzna m or f

1. man (adult male)
   • 1895 [1448–1450], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, page 54:

     Vstawyamy, aby mąszom a mąsczysznam (viris et masculis) dawnoscz trzech lath tylko stala

     [Ustawiamy, aby mężom a mężczyznam (viris et masculis) dawność trzech lat tylko stała]

2. (collective) men
   • 1858 [c. 1408], “Wyroki sądów miejskich czyli ortyle [Urban court rulings i.e. "Ortyls"]”, in Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Historia prawodawstw słowiańskich [History of Slavic lawmaking], volume 6, page 124:

     Ten o to vrazony... nye ma rodzyny albo przyrodzonych przyyaczyely mąszczyszny

     [Ten [o]to urażony... nie ma rodziny albo przyrodzonych przyjacieli mężczyzny]

   • 1874-1891 [End of the 15th cenetury], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXV, page 202:

     Mąssczyssny laici

     [Mężczyzny laici]

3. male child
   • 1928 [End of the fifteenth century], Jan Janów, editor, Zespół ewangelijny Biblioteki Ordynacji Zamoyskich nr 1116, page 294:

     Vszelka mąszczysna odvarzayacza zywoth szwyathe panv bądzye vezvano (omne masculinum adaperiens vulvam sanctum domino vocabitur Luc 2, 23)

     [Wszelka mężczyzna otwarzająca żywot święte Panu będzie wezwano (omne masculinum adaperiens vulvam sanctum domino vocabitur Luc 2, 23)]

• Masurian: ménzcÿzna
• Polish: mężczyzna

• Boryś, Wiesław (2005), “mężczyzna”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017), “mężczyzna”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000), “mężczyzna 1-3”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “mężczyzna”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish mężczyzna. By surface analysis, męski +‎ -yzna.

• IPA^(key): /mɛw̃ʂˈt͡ʂɨz.na/
• (Middle Polish) IPA^(key): /mɛ̃ˈʂt͡ʂɨz.na/

• Audio 1

  (file)

• Audio 2

  (file)

• Rhymes: -ɨzna
• Syllabification: męż‧czyz‧na

mężczyzna m pers

1. man, male (adult male human)

   Coordinate term: kobieta

2. (colloquial) man (male partner, object of romantic interest, or lover)

In the 16th century, mężczyzna was used as a feminine noun, changing to a masculine noun in the 17th century.

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), mężczyzna is one of the most used words in Polish, appearing 10 times in scientific texts, 17 times in news, 2 times in essays, 49 times in fiction, and 32 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 110 times, making it the 561st most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

• mężczyzna in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• mężczyzna in Polish dictionaries at PWN
• “mężczyzna”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish], 2010-2023
• “MĘŻCZYZNA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 66013
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814), “mężczyzna”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861), “mężczyzna”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “mężczyzna”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 937