समुद्र

See also: समुद्री

Bhojpuri

Noun

समुद्र (samudra) m (Kaithi 𑂮𑂧𑂳𑂠𑂹𑂩)

Alternative form of समुंद्र (samundra)

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit समुद्र (samudra). Doublet of समंदर (samandar).

Pronunciation

(Delhi Hindi) IPA^(key): /sə.mʊd̪.ɾᵊ/, [sɐ.mʊd̪.ɾᵊ]

Noun

समुद्र • (samudra) m (Urdu spelling سمدر‎)

sea (body of water)
Synonyms: समंदर (samandar), समुंदर (samundar), सागर (sāgar), दरिया (dariyā)

Declension

Declension of समुद्र (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	समुद्र samudra	समुद्र samudra
oblique	समुद्र samudra	समुद्रों samudrõ
vocative	समुद्र samudra	समुद्रो samudro

Marathi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit समुद्र (samudra).

Noun

समुद्र • (samudra) ?

sea

Nepali

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit समुद्र (samudra).

Pronunciation

IPA^(key): [sʌmud̪rʌ]

Phonetic Devanagari: समुद्र

Noun

समुद्र • (samudra)

sea

Sanskrit

FWOTD – 28 July 2023

Alternative scripts

ᬲᬫᬸᬤ᭄ᬭ (Balinese script)
সমুদ্ৰ (Assamese script)
সমুদ্র (Bengali script)
𑰭𑰦𑰲𑰟𑰿𑰨 (Bhaiksuki script)
𑀲𑀫𑀼𑀤𑁆𑀭 (Brahmi script)
𑌸𑌮𑍁𑌦𑍍𑌰 (Grantha script)
સમુદ્ર (Gujarati script)
ਸਮੁਦੑਰ (Gurmukhi script)
ꦱꦩꦸꦢꦿ (Javanese script)
សមុទ្រ (Khmer script)
ಸಮುದ್ರ (Kannada script)
ສມຸທ຺ຣ (Lao script)
സമുദ്ര (Malayalam script)
𑘭𑘦𑘳𑘟𑘿𑘨 (Modi script)
ᠰᠠᠮᠤᢑᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
ᠰᠠᠮᡠᡩᡵᠠ (Manchu script)
သမုဒြ (Burmese script)
𑧍𑧆𑧔𑦿𑧠𑧈 (Nandinagari script)
𑐳𑐩𑐸𑐡𑑂𑐬 (Newa script)
ସମୁଦ୍ର (Odia script)
ꢱꢪꢸꢣ꣄ꢬ (Saurashtra script)
𑆱𑆩𑆶𑆢𑇀𑆫 (Sharada script)
𑖭𑖦𑖲𑖟𑖿𑖨 (Siddham script)
සමුද්‍ර (Sinhalese script)
ஸமுத்³ர (Tamil script)
సముద్ర (Telugu script)
สมุทฺร (Thai script)
ས་མུ་དྲ (Tibetan script)
𑒮𑒧𑒳𑒠𑓂𑒩 (Tirhuta script)

Etymology

From सम्- (sam-, “together”) + Proto-Indo-European *ud-ró-s (“water”). Related to उदन् (udan) and उदक (udaka).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /sɐ.mud.ɾɐ́/
(Classical) IPA^(key): /s̪ɐˈmud̪.ɾɐ/

Noun

समुद्र • (samudrá) stem, m or n

any large body of water, confluence of two rivers; especially the sea, ocean
Synonym: सागर (sāgara)

न सर्वा मत्स्याः समुद्रे वसन्ति।
na sarvā matsyāḥ samudre vasanti.
Not all fish live in the sea.
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 6.72.03:
  इन्द्रासोमावहिमपः परिष्ठां हथो वृत्रमनु वां द्यौरमन्यत ।
  प्रार्णांस्यैरयतं नदीनामा समुद्राणि पप्रथुः पुरूणि ॥
  indrāsomāvahimapaḥ pariṣṭhāṃ hatho vṛtramanu vāṃ dyauramanyata .
  prārṇāṃsyairayataṃ nadīnāmā samudrāṇi paprathuḥ purūṇi .
  Ye slew the flood -obstructing serpent Vṛtra, Indra and Soma: Heaven approved your exploit.
  Ye urged to speed the currents of the rivers, and many seas have ye filled full with waters.

Declension

Masculine a-stem declension of समुद्र (samudrá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	समुद्रः samudráḥ	समुद्रौ samudraú	समुद्राः / समुद्रासः¹ samudrā́ḥ / samudrā́saḥ¹
Vocative	समुद्र sámudra	समुद्रौ sámudrau	समुद्राः / समुद्रासः¹ sámudrāḥ / sámudrāsaḥ¹
Accusative	समुद्रम् samudrám	समुद्रौ samudraú	समुद्रान् samudrā́n
Instrumental	समुद्रेण samudréṇa	समुद्राभ्याम् samudrā́bhyām	समुद्रैः / समुद्रेभिः¹ samudraíḥ / samudrébhiḥ¹
Dative	समुद्राय samudrā́ya	समुद्राभ्याम् samudrā́bhyām	समुद्रेभ्यः samudrébhyaḥ
Ablative	समुद्रात् samudrā́t	समुद्राभ्याम् samudrā́bhyām	समुद्रेभ्यः samudrébhyaḥ
Genitive	समुद्रस्य samudrásya	समुद्रयोः samudráyoḥ	समुद्राणाम् samudrā́ṇām
Locative	समुद्रे samudré	समुद्रयोः samudráyoḥ	समुद्रेषु samudréṣu
Notes	¹Vedic

Neuter a-stem declension of समुद्र (samudrá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	समुद्रम् samudrám	समुद्रे samudré	समुद्राणि / समुद्रा¹ samudrā́ṇi / samudrā́¹
Vocative	समुद्र sámudra	समुद्रे sámudre	समुद्राणि / समुद्रा¹ sámudrāṇi / sámudrā¹
Accusative	समुद्रम् samudrám	समुद्रे samudré	समुद्राणि / समुद्रा¹ samudrā́ṇi / samudrā́¹
Instrumental	समुद्रेण samudréṇa	समुद्राभ्याम् samudrā́bhyām	समुद्रैः / समुद्रेभिः¹ samudraíḥ / samudrébhiḥ¹
Dative	समुद्राय samudrā́ya	समुद्राभ्याम् samudrā́bhyām	समुद्रेभ्यः samudrébhyaḥ
Ablative	समुद्रात् samudrā́t	समुद्राभ्याम् samudrā́bhyām	समुद्रेभ्यः samudrébhyaḥ
Genitive	समुद्रस्य samudrásya	समुद्रयोः samudráyoḥ	समुद्राणाम् samudrā́ṇām
Locative	समुद्रे samudré	समुद्रयोः samudráyoḥ	समुद्रेषु samudréṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

Helu Prakrit:
- Sinhalese: මුහුද (muhuda), සමුද්‍ර (samudra, “maritime”)
Paisaci Prakrit:
- Sindhi: समुंड
Pali: samudda
Sauraseni Prakrit: 𑀲𑀫𑀼𑀤𑁆𑀤 (samudda)

Borrowed terms

Acehnese: samudra
Bengali: সমুদ্র (śomudro)
Burmese: သမုဒ္ဒရာ (sa.mudda.ra)
Gujarati: સમંદર (samandar)
Hindi: समन्दर (samandar), समुंदर (samundar)
Indonesian: Sumatra
- → English: Sumatra
Kannada: ಸಮುದ್ರ (samudra)
Khmer: សមុទ្រ (saʼmot)
Lü: ᦉᦖᦳᧆ (ṡṁud)
Malay: samudera
- Indonesian: samudra
Odia: ସମୁଦ୍ର (sômudrô)
Nepali: समुद्र (samudra), समुन्द्र (samundra)
Punjabi: ਸਮੁੰਦਰ (samundar)
Telugu: సముద్రము (samudramu)
Thai: สมุทร (sà-mùt)
Urdu: سَمُنْدَر‎ (samundar)
- → Pashto: سمندر‎ (samandar)
- → Torwali: سمندر‎ (samandar)
- → Ushojo: سمندر‎ (samandar)

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.