Língua maconi
A língua maconi (makoní) é uma língua extinta pertencente ao tronco linguístico macro-jê.[1]
| Maconi Makoní | ||
|---|---|---|
| Falado(a) em: | Brasil | |
| Total de falantes: | 0 | |
| Família: | Macro-jê Maxacali Maconi | |
| Códigos de língua | ||
| ISO 639-1: | -- | |
| ISO 639-2: | --- | |
Vocabulário
Vocabulário maconi recolhido por Wied:[2][3]
| Português | Maconi | Comentários |
|---|---|---|
| água | cunaan | |
| alto | eouptan | |
| anta | tia | |
| anzol | cagnagnam | |
| arco | paniam | |
| areia | awoon | |
| árvore | abooi | |
| ave | petoignang | e breve |
| banana | atemtá | |
| barba | agnedhürn | mal distinto |
| boca | inicoi | |
| boi | inschicoi | |
| bom (é) | epoy | |
| bonito | epoinam | |
| braço | agnim | |
| cabeça | epotoi | |
| cabelo | endaen | breve |
| cair | omnan | |
| calor | abcoican | a entre a e e |
| caminho | pataan | |
| camisa | tupickchay | |
| cantar | niamungkätä | |
| cão | pocó | |
| cara | incaay | |
| carne | tiungin | |
| cavalo | camató | |
| céu | becoy | |
| chifre | ecüm | |
| chover | taeng | |
| cobra | cagná | |
| comer | uptumang | |
| comprido | etoitam | |
| coração | inkicha | |
| coxa | incajhé | |
| criança | idcutó | |
| cuia | cunatá | |
| dê cá! | aponenom | |
| dedo | agnipcutó | |
| dente | etioy | |
| deus | tupá | |
| dormir | niamonnon | prim. sílaba nasal |
| erva | scheüy | e breve |
| espeto | muschi | |
| espingarda | bibcoi | |
| espinho | bimniam | |
| eu | ai | |
| faca | patitai | |
| feio | niaam | |
| filha | atinang | |
| filho | incutó | |
| flecha | paan | |
| fogo | coen | pelo nariz |
| frio | chaam | ch como em alemão |
| galinha | tiucacan | |
| gato | kumangnang | |
| hoje | ohnan | n final indistinto |
| homem | icübtan | |
| ir | jamón | |
| irmão | tschinam | |
| jacaré | maai | |
| jacutinga | macatá | |
| leite | atiedacün | e breve, ü entre ö e ü |
| ligeiro | moachichman | |
| lua | puaan | mal distinto |
| macaco | kegno | e indistinto |
| machado | biim | |
| mãe | ahain | |
| mandioca | coon | |
| mão | inhimancoi | |
| milho | punadhiam | |
| morder | cuptumang | |
| morrer | umniangming | |
| mosquito | kemnian | e breve e indistinto |
| mulher | atí | |
| mutum | tschaschipoché | sch brando, como j francês |
| não | poé | |
| nariz | inschicoi | |
| negro | tapagnon | |
| ninho | mapkepä | |
| noite | aptamnan | |
| olho | idcaai | |
| onça (jaguareté) | cuman | |
| orelha | inipcoi | |
| osso | ecobjoi | |
| ouro | taiuá | |
| ovo (de galinha) | amnientin | |
| pai | tatá | |
| pau | cö | o gutural, entre o e u |
| pé | ingpatá | |
| pedra | comtai | |
| peito | inkematan | |
| peixe | maam | |
| pena | potegnemang; angemang | e inaudível |
| pequeno | capignan | |
| perna | idcasché | |
| pescoço | incatakay | |
| porco | tratketen | en nasal |
| preto | imnictam | |
| raiz | agnibtaschaten | en longo |
| regato | ecoinan | |
| relâmpago | agnamam | |
| santo | tupá | |
| sangue | inkö | ö entre ö e ü |
| serra (montes) | aptien | |
| sim | exprime-se apenas pela inspiração de um pouco de ar | |
| sobre | pawipam | |
| sol | abcaay | |
| tamanduá | potoignan | oi como o ö |
| tatu | coim | |
| terra | aam | |
| testa | incüy | ü nasal |
| trovão | uptatiná | |
| um | epochenan | |
| velho | idkatoen | a e oe indistintos |
| vem! | abui | |
| vento | thiam | |
| ventre | agniohn | nasal |
| vermelho | upekängehäng |
Referências
- Nikulin, Andrey. 2020. Proto-Macro-Jê: um estudo reconstrutivo. Tese de Doutorado em Linguística, Universidade de Brasília.
- Vocabulário dos "Maconis" (Makuni / macuni). Site Línguas Indígenas Brasileiras, de Renato Nicolai.
- WIED, Maximiliano, príncipe de. Viagem ao Brasil. Belo Horizonte/São Paulo: Itatiaia/Ed. da USP, 1989. p. 512-3.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.
