Língua coropó
A língua koropó é uma língua extinta pertencente ao tronco linguístico macro-jê.[1]
| Koropó | ||
|---|---|---|
| Falado(a) em: | Brasil | |
| Total de falantes: | 0 | |
| Família: | Macro-jê Maxacali Koropó | |
| Códigos de língua | ||
| ISO 639-1: | -- | |
| ISO 639-2: | --- | |
Vocabulário
Listas de palavras coletadas por Martius e Spix entre os anos de 1817 e 1820:[2][3]
- Abreviaturas
- (Sch): Schott in Nachrichten v. d. oestr. Naturforsch in Brasil. II 48.
| Latim | Koropó |
|---|---|
| Abi! | ga-um |
| aer, ventus | naran djota |
| aethiops | tchsaktabn |
| albus, a, um | quattá, gautháma (Sch) |
| altus, a, um | pe-eôá |
| amare | neka-ni-teu |
| anima | oitame |
| animal | orug |
| aqua | teign |
| arbor | mai-man-kroá, mebn (Sch) |
| arcus | ocsoy, kokschaign (Sch) |
| avis | tignam |
| auris | cólim, kohrign (Sch) |
| bibere | sóme |
| bibo | eigna-schópta (Sch) |
| bonus, a, um | terankâ (poranga-tupi) |
| branchium | tschambrim |
| cantare | gangré |
| capilli | itsché |
| caput | pitao, ibdaign (Sch) |
| cera | bakidsäi (Sch) |
| caro, rnis | egneine |
| chorda arcus | kokschaid – schidn (Sch) |
| cito | ga-hoy-pâ |
| cor, dis | ekké |
| cornu | koli |
| cras | herinante |
| culter | tschitschayng |
| da mihi | ga pû |
| dentes | shcorim, shorign (Sch) |
| deus | tupan, tophún (Sch) |
| diabolus | daimon – injauran (Sch) |
| digitus | nhatschuman |
| dormire | mamnom |
| edere | mankshina |
| edamus! | mugnadshi (Sch) |
| ego | eign |
| esnrio, mak, bagn | chruan (Sch) |
| falsus, a, um (non versus) | schitá |
| filia | ecto-boëmm |
| filius meus est | ectogn-hún (Sch) ecton, ectogn (Sch) |
| flavu, a, um | tchaitakáma (Sch) |
| fluvius | cuang |
| folium | tschuptsché (Sch) |
| frater | eschatai |
| frigidus, a, um | ischektáme |
| frons, tis | Polé |
| frutus | memptâ |
| fulmem, tonitru | te-pu-po-ne |
| habeo | papa |
| habesne sagittam ? | nek, pa padn pá ? (Sch) |
| non habeo | brok po (Sch) |
| herba | schapuco |
| heri | kaya |
| hodie | hohra |
| homo albus | chaiobn (Sch) |
| femina albus | chaiobn-bai (Sch) |
| sum homo albus | ekta chraiob-hún (Sch) |
| ignis | ké |
| illi, hi | uamtschone |
| is, ille | mam |
| infans | schapô-ma |
| infra | auwé |
| jugulum | tschitá-ne |
| lac | endjoctane |
| lapis | Nam |
| lignum | Ké |
| lingua | tupé |
| loquor | eignahgnbá (Sch) |
| luna | nasce |
| lux | posêem |
| mamma muliebris | tschoktadn (Sch) |
| viri | puará (Sch) |
| manus | schambri, tschambrim, schambrign (Sch) |
| mater | ectan, aián (Sch) |
| meus, a, um | eign, junhún (Sch) |
| mons | pré-hereu |
| mori | ninguim |
| mulier | boëman |
| multum | anguim, ipaignje (Sch) |
| nasus | schirong |
| niger, a, um | uanán (Sch) |
| nihil | tschi |
| nos | eig-mam, eign-mun (Sch) |
| nox | merindan |
| oculus | uálim, chuarign (Sch) |
| os, oris | ischoré |
| ovum | téme |
| parvus, a, um | tugnapâ |
| pater | ecta, ektagn (Sch) |
| patera cucurbitina | tustschay |
| pellis | tschamnakdsai (Sch) |
| pluvia | teign |
| pollex | tschambrim, chriúna (Sch) |
| profundus, a, um | doê-papa |
| radix | mempshinta |
| ruber, a, um | mukerurú, aluchruruma (Sch) |
| sabulum | cüi-füi |
| sagitta | pahn, padn (Sch) |
| sane, recte | ja |
| sanguis | icu |
| securis | kfuin, gchuagn (Sch) |
| serpens | kanján (Sch) |
| serra | chmekonditschina (Sch) |
| sicera | uanitim. |
| sidera | djuri |
| sol | nascéun |
| supra | pêwa |
| sylva | mebndai (Sch) |
| tarde | pam-me-pâ |
| terra | hâme |
| tu | nime-nen (Sch) |
| tu us | nen-junhún (Sch) |
| domus, tugurium | schéh-me |
| veni huc | ga-nam |
| verus, a, um | pserunhun (Sch) |
| venter | itschin |
| vesti | mebdshidn (Sch) |
| vir | goaï-man |
| vos | jang-yaúme |
| 1 | man, ipaïgn (Sch) |
| 2 | gringrim, alinkrin (Sch) |
| 3 | patepakon, patapakun (Sch) |
| 4 | pate-pe-meschê, patapamasé (Sch) |
| 5 | schambri-tschitta |
| 10? | tschambrindaine |
| Canis | tsoktóme |
| Felis | schapé |
| Gallus | tschefuame |
| Sus | tekenam |
| Blatta orientalis | ingrinngrin (Sch) |
| Psittacus ara | kakágn (Sch) |
| mandioca | kôn |
| potio fermentata e mandioca velzea | kotkusscháuuid (Sch) |
| Tabacum | aptschign |
| Zea mays | tschumnam |
Referências
- Nikulin, Andrey. 2020. Proto-Macro-Jê: um estudo reconstrutivo. Tese de Doutorado em Linguística, Universidade de Brasília.
- SILVA NETO, Ambrósio Pereira da Silva. 2007. Revisão da classificação da família lingüística Puri. Dissertação (Mestrado em Lingüística), Universidade de Brasília.
- MARTIUS, Karl F. Philipp von. SPIX, Johann Batit von. 1938. Viagem pelo Brasil. Rio de Janeiro. Imprensa nacional v.1.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

